β παγκοσμιος φύλλα εργασιας

Ε. ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  Ι

(Ομάδα 5 ατόμων)

ΤΙ ΕΙΠΑΝ ΟΙ ΞΕΝΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟ Β’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

    Αφού μελετήσετε τις παρακάτω πηγές και αξιοποιώντας τις ιστορικές σας γνώσεις, , σε 2 άρθρα στο word [250-350 λέξεις] καταγράψτε την προσφορά των Ελλήνων στον Β’ Παγκ. Πόλεμο

           α) ως έλληνας δημοσιογράφος της εποχής εκείνης,

           β) ως άγγλος δημοσιογράφος της εποχής εκείνης

           εμπλουτίζοντας τα με οπτικό υλικό εκείνης της εποχής

           με τη βοήθεια των παρακάτω ηλεκτρονικών διευθύνσεων:

1.     http://www.geetha.mil.gr/index.asp?a_id=2829

2.     http://www.minpress.gr/minpress/index/other_pages-1/current_events_geloiografies.htm

3.     http://www.nhmuseum.gr/details2.php?lang=1&wh=1&the1id=1&the2id=7&the3id=18&theid=64&open1=1&open2=7&open3=18&thepid=167&page=3

4.     http://www.cslab.ntua.gr/~phib/hellas/images.htm

ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ ΜΑΣ
"Ο αγώνας της Ελλάδας και τα κατορθώματά της δημιουργούν γι' αυτήν δικαιώματα αναμφισβήτητα ..."
Γάλλος Στρατηγός Ντε Γκολ
"Η γενναιότητα και  αποφασιστικότητα των Ελληνικών στρατευμάτων κέρδισαν τον θαυμασμό των ελευθέρων λαών του κόσμου..."
"Αν το αποτυχόν, χάρη στη νικηφόρα αντίσταση της Ελλάδας, μεσογειακό σχέδιο του Χίτλερ πετύχαινε, η επίθεση της Γερμανίας εναντίον της Ρωσίας θα είχε εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Οι ήρωες που έχουν βάψει με το αίμα τους την ιερή γη της Βόρειας Ηπείρου, οι μαχητές της Πίνδου και οι άλλοι θα είναι οδηγοί μαζί με τους Μαραθωνομάχους, θα φωτίζουν ανά τους αιώνες την Οικουμένη."
’Αντονυ Ίντεν, 21-3-1941
"Η Ελλάδα έδωσε το παράδειγμα που καθένας από μας πρέπει ν' ακολουθήσει μέχρις ότου οι σφετεριστές της ελευθερίας, οπουδήποτε γης κι αν βρίσκονται, υποστούν τη δίκαιη καταδίκη τους..."
Φρ. Ρούζβελτ, Πρόεδρος των ΗΠΑ, 18-10-1942
"Οι καρδιές μας είναι μαζί με τους άντρες, τις γυναίκες και τα παιδιά της Ελλάδας. Ποτέ δεν θα λησμονήσουμε τις αδικίες που έχουν διαπραχθεί σε βάρος της Ελλάδας, όταν έρθει η ημέρα της κρίσης..."
Χένρυ Ουάλας, Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, 1944
"Ας μείνει ήσυχη η Ελλάδα: θα πάρει όλα όσα της ανήκουν. Θ' αποκτήσει τα εδάφη της στο ακέραιο και θα ζήσει περήφανη και ηρωική μέσα στους νικητές..."
Ουίνστον Τσώρτσιλ, Πρωθυπουργός της Αγγίας
"Όταν νικήσουμε, θα μπούμε στη Βουλγαρία ως τιμωροί, στη Γιουγκοσλαβία ως ελευθερωτές και στην Ελλάδα ως προσκυνητές ..."
Ιωσήφ Στάλιν

"Πρόθυμα αναγνωρίζουμε ότι οι Έλληνες σύμμαχοί μας είναι οι πρώτοι που με τις υπέροχες νίκες τους στη Βόρεια Ήπειρο άνοιξαν τον δρόμο και κατάφεραν αποφασιστικά πλήγματα κατά της φασιστικής Ιταλίας. Οι επιτυχίες αυτές δεν είχαν μόνο τοπική σημασία, αλά επηρέασαν την όλη εξέλιξη του πολέμου. Η άμυνα της Κρήτης έσωσε την Κύπρο, τη Συρία το Ιράκ και ίσως το Τομπρούκ..." Στρατάρχης Γουέιβελ, Αρχιστράτηγος της Μέσης Ανατολής

ΟΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΙ ΜΑΣ

"Σ' όλη τη διάρκεια του Β' ΠΠ οι στρατιώτες που πήραν μέρος στον Ελληνοϊταλικό Πόλεμο έφεραν ειδικό διακριτικό τιμής, γιατί πολέμησαν εναντίον στρατού υψηλής ποιότητας και μαχητικής αξίας, που είχε αναγνωριστεί παγκόσμια..."
Φάμπιονελ Φρίουλι, Ιταλός στρατηγός (στην επιθεώρηση ΡΙΒΙΣΤΑ ΜΙΛΙΤΑΡΕ, Οκτώβριος 1980)
"Οι ψυχολογικές συνέπειες είναι δυσάρεστες, αφού η ελληνική κατάσταση βαρύνει πολύ και δυσμενώς στις διπλωματικές προπαρασκευές, που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Η Βουλγαρία, η Ρωσία, η Γιουγκοσλαβία και αυτή η Γαλλία ενισχύθηκαν αισθητά σε ότι αφορά ότι η τελευταία λέξη του πολέμου δεν ειπώθηκε ακόμη. Οι στρατιωτικές συνέπειες είναι πολύ σοβαρές..."
Απόσπασμα επιστολής του Χίτλερ στον Μουσσολίνι, 20 Νοε. 1940
"Δεν τολμώ να σκεφτώ τις συνέπειες των γεγονότων της Ελλάδας..."
Επιστολή του Χίτλερ προς Μουσσολίνι, 22 Νοε. 1940
"Η επιβράδυνση από την Ελλάδα της επίθεσης κατά της Ρωσίας υπήρξε ολέθρια για τον αγώνα του Αξονα..."
170 απόρρητο έγγραφο Αρχείου Νυρεμβέργης
"Απ' όλους τους αντιπάλους που μας αντιμετώπισαν, μόνο ο Έλληνας στρατιώτης πολέμησε με παράτολμο θάρρος και ύψιστη περιφρόνηση για το θάνατο..."
Αδόλφος Χίτλερ, 4 Μαΐου 1941
"Η χώρα μας, στην οποία τιμάται ιδιαίτερα η ανδρεία, παρακολουθεί με θαυμασμό τον αγώνα των ΕΛΛΗΝΩΝ στην Αλβανία και μας συγκινεί τόσο, ώστε, παραμερίζοντας κάθε άλλο αίσθημα αναφωνούμε `ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΔΑ".
Ιαπωνική εφημερίδα, Δεκέμβριος 1940

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  ΙΙ

(Ομάδα 5 ατόμων)

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

    Να δώσετε, όσο το δυνατόν πιο συνοπτικά, τις συνέπειες του πολέμου για την Ελλάδα με βάση την παρακάτω πηγή (Στο power point σε 15 διαφάνειες ή στο excel ή στο word σε πίνακα.)

    Μπορείτε να διανθίσετε την εργασία σας με οπτικό υλικό από την ιστοσελίδα του Ιδρύματος του Μείζονος Ελληνισμού.

http://www.fhw.gr/chronos/14/gr/1940_1945/index.html

Της Ελένης Στεργίου (διασκευή) http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_27/10/2006_169772

Με άσχημη οικονομία και με χαμηλό βιοτικό επίπεδο μπήκε η Ελλάδα στον πόλεμο του 1940. Οι συνέπειες ήταν ακόμα πιο εφιαλτικές καθώς σημειώθηκαν ανατιμήσεις ως και 130% σε βασικά είδη διατροφής και το δημοσιονομικό έλλειμμα έφθασε στα 10 τρις. δραχμές! Αναλυτικότερα:

•   Κρατικός προϋπολογισμός: Στον κρατικό προϋπολογισμού του 1939 - 1940 έγιναν πιο αισθητές οι δυσμενείς επιπτώσεις από τη διεθνή πολεμική σύρραξη. Οι δαπάνες διογκώθηκαν απότομα για να καλυφθούν οι έκτακτες ανάγκες που δημιουργούσε ο πόλεμος.

•   Αντιμετωπίσθηκαν έκτακτες δαπάνες 2,5 δις. δραχμών, έναντι πρόβλεψης για 1,4 δις. δραχμές. Ο προϋπολογισμός του οικονομικού έτους 1940 - 1941 είχε καταρτισθεί με την πρόβλεψη ελλείμματος 662 εκατ. δραχμών.. Στην τελευταία κατοχική δημοσιονομική χρήση (1943 - 1944) το δημοσιονομικό έλλειμμα έφθασε στα 10 τρις. δραχμές!

•    Εθνικό εισόδημα: Το εθνικό εισόδημα το 1941 έφθασε μόλις το ένα τρίτο του 1939 (23 δις. δραχμές από 63 δις. δραχμές το 1939) και κατέρρευσε σχεδόν τα επόμενα κατοχικά χρόνια.

•   Αγροτική παραγωγή: Η γεωργία, ο κυριότερος παραγωγικός κλάδος που απασχολούσε πριν από τον πόλεμο το 60% του πληθυσμού και παρήγε γύρω στο 35% του εθνικού προϊόντος, δοκίμασε αμέσως τις συνέπειες από την έλλειψη εργατικών χεριών, τις απώλειες μηχανικού εξοπλισμού και τις άλλες δυσμενείς κατοχικές συνθήκες. Η καλλιεργούμενη έκταση περιορίσθηκε στο 70% της προπολεμικής και η στρεμματική απόδοση μειώθηκε κάτω από το μισό. Αποτέλεσμα ήταν να σημειωθεί κατακόρυφη πτώση της παραγωγής. Παρόμοια ήταν η εξέλιξη και στους κλάδους της κτηνοτροφίας και της αλιείας (γύρω στο 60 - 60% και 25% της προπολεμικής παραγωγής αντίστοιχα)

•   Βιομηχανική παραγωγή: Η βιομηχανική παραγωγή εκμηδενίσθηκε σχεδόν τελείως

•   Νομισματικό χάος:Τα στοιχεία για τη νομισματική κατάσταση δίνουν εικόνα χάους. Η νομισματική κυκλοφορία, η τιμή του χρυσού ανέβαιναν με ιλιγγιώδεις ρυθμούς έως το τέλος της Κατοχής και έφθασαν σε απίστευτα επίπεδα. Σημειώθηκαν μαζικές αναλήψεις καταθέσεων, ενώ η δραχμή δεν είχε σχεδόν κανένα αντίκρισμα.. Η σχέση της με την παλιά ήταν 1 νέα δραχμή = 50 δισεκατομμύρια παλιές δραχμές!

•   Σημαντικές απώλειες σε ζωές: Περισσότερο από μισό εκατομμύριο έλληνες χάθηκαν στην τετραετία 1940 -1944 από τις πολεμικές επιχειρήσεις, τις εκτελέσεις, τους φόνους, την πείνα, τις αρρώστιες. Οι απώλειες και η κάμψη των γεννήσεων είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση του πληθυσμού της χώρας σε 7.150.000 άτομα το 1946 από 6.300.000 άτομα το 1940. Επίσης, 880.000 έλληνες ήταν θύματα πολέμου από τους οποίους 760.000 άμαχοι.

•   Καταστροφή υποδομών: Πολλά χωριά και κωμοπόλεις είχαν καεί και περισσότεροι από 1.000.000 Έλληνες έμειναν άστεγοι. Το ένα τρίτο από το σύνολο των 9.000 χωριών που υπήρχαν στη χώρα και σχεδόν το 23% των κτιρίων κάθε είδους καταστράφηκαν τελείως ή έπαθαν σοβαρές ζημιές.

• Η ελληνική ναυτιλία που κατείχε προπολεμικά τη δεύτερη θέση στην κατηγορία των tramps και την ένατη στη διεθνή χωρητικότητα έπαθε συντριπτικές καταστροφές. Υπολογίζεται ότι χάθηκε το 72% της χωρητικότητας.. Στις απώλειες πρέπει να πρ0στεθεί και το κλείσιμο του Ισθμού της Κορίνθου και οι σοβαρές ζημιές στο σύνολο των λιμενικών εγκαταστάσεων.
• Τεράστιες ήταν οι ζημιές και στο μεταφορικό δίκτυο της ξηράς. Στην κύρια σιδηροδρομική γραμμή Αθήνας - Θεσσαλονίκης είχε καταστραφεί περισσότερο από το 80% του συνολικού μήκους των σιδηροτροχιών, ενώ στο δίκτυο Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ) οι απώλειες ήταν ακόμη μεγαλύτερες.
• Αξία υλικών ζημιών: Η Διάσκεψη για τις επανορθώσεις που έγινε μεταπολεμικά στο Παρίσι η  αξία των υλικών ζημιών της Ελλάδος από τον πόλεμο έφθασε στα 3.813.407.000 δολάρια. Υπολόγισε επίσης το συνολικό ύψος των ζημιών, των εξόδων Κατοχής και των κυβερνητικών δαπανών κατά το διάστημα του πολέμου και της Κατοχής στο ποσό των 8.451.833.000 δολαρίων

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  ΙΙΙ

(Ομάδα 5 ατόμων)

ΣΥΝΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ

    Αφού αναζητήσετε στις παρακάτω ηλεκτρ. διευθύνσεις στοιχεία σχετικά με τις συνθήκες ,τις εδαφικές προσαρτήσεις και τις συνοριακές μεταβολές στον ελλ. χώρο από το 1913 έως και το 1947, συμπληρώστε τα με συντομία στον πίνακα που ακολουθεί σε έγγραφο του word.

1.     http://el.wikipedia.org/wiki/Συνθήκη_Βουκουρεστίου_(1913)

2.     http://el.wikipedia.org/wiki/ Συνθήκη_των_Σεβρών

3.     http://el.wikipedia.org/wiki/Συνθήκη_της_Λωζάνης

4.     http://el.wikipedia.org/wiki/Δωδεκάννησα

'Ετος	Συνθήκη	Σύνορα / Εδαφικές προσαρτήσεις
1913
1920
1923
1947

    Αφού παρατηρήσετε στο λογισμικό Centennia την εδαφική επέκταση του νεοελληνικού κράτους μετά τους δύο παγκόσμιους πόλεμους(1919-1947), στη συνέχεια σε power point παρουσιάστε με χάρτες που αντιγράψατε από το Centennia τις διαδοχικές συνοριακές μεταβολές του ελληνικού κράτους από το 1919 έως και το 1947 προσθέτοντας σε κάθε χάρτη τον κατάλληλο τίτλο και υπότιτλο.

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ  ΙΙΙΙ

(Ομάδα 5 ατόμων)

Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟ Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

    Υπογραμμίστε με μπλε χρώμα και στα δύο κείμενα  τη θετική προσφορά των Ελλήνων στον Αγώνα και με κόκκινο χρώμα την αρνητική.

Η σημασία του «ΟΧΙ» στην έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου
Του Κώστα Ονισένκο (απόσπασμα)
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_32092_27/10/2006_169806
….Ο Άξονας θεωρούσε πως μια μικρή αγροτική χώρα σαν την Ελλάδα δεν θα μπορούσε να αντεπεξέλθει στρατιωτικά έναντι της στρατοκρατούμενης Ιταλίας και ο πόλεμος θα είχε διάρκεια λίγων ημερών. Την κατάκτηση της Ελλάδας θα ακολουθούσε ο «πραγματικός πόλεμος», αυτή τη φορά εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης.
Η εκστρατεία θα ξεκινούσε με χτυπήματα στη Σοβιετική Ένωση από τα νώτα. Έχοντας φιλικά προσκείμενες τις Ρουμανία, Βουλγαρία, Ουγγαρία και κατακτημένη την Πολωνία, ο Άξονας χρειαζόταν την Ελλάδα και τη Γιουγκοσλαβία για να ανοίξει ένας διάδρομος ξηράς, αέρος και θαλάσσης προς την Σοβιετική Ένωση για να παρελάσουν τα στρατεύματα στην επιχείρηση Βαρβαρόσα. Όταν η «επιχείρηση ρουτίνας» στην Ελλάδα μετατράπηκε σε εφιάλτη και αντί να κερδίζουν οι Ιταλοί έχαναν εδάφη επικράτησε σύγχυση και στα δύο αντίπαλα στρατόπεδα.
Οι νίκες της «μικρής» Ελλάδας ήταν ένα διπλό δώρο για τους Συμμάχους. Αφενός ράγισε η εικόνα του αήττητου εχθρού και αφετέρου έδωσε χρόνο για οργάνωση, το δεύτερο αφορούσε κυρίως τη Σ. Ένωση. Ο Στάλιν -που μέχρι πρότινος θεωρούσε σύμμαχο τον Χίτλερ και δεχόταν αντικρουόμενες πληροφορίες για την πρόθεση της Γερμανίας- είχε σπαταλήσει πολύτιμο χρόνο και οι -τουλάχιστον- τέσσερις εβδομάδες που του «χάρισε» η ελληνική αντίσταση αποδείχθηκαν πολύτιμες για την οργάνωση της εθνικής άμυνας. Παράλληλα, το κύρος του Άξονα κλονίστηκε με αποτέλεσμα και οι φιλικά προσκείμενες χώρες να διστάζουν μπροστά σε μια συμμαχία με τις Γερμανοϊταλικές δυνάμεις. Οι φόβοι για επέκταση των ιταλικών δυνάμεων στην Αφρική και Μ. Ανατολή διαλύθηκαν αφού αυτές είχαν «βαλτώσει» για μήνες στα ελληνικά βουνά.
Στις 216 ημέρες που κράτησε η οργανωμένη αντίσταση του ελληνικού στρατού, μέχρι τη στιγμή που έπεσε και το τελευταίο οχυρό στην Κρήτη, όλος ο κόσμος έγινε μάρτυρας ενός μικρού θαύματος. Το πώς μια αγροτική χώρα με ελάχιστο στρατό μπορεί να αντισταθεί ηρωικά σε έναν πολυάριθμο και καλύτερα εξοπλισμένο αντίπαλο είναι ένα γεγονός που παραμένει μυστήριο από την εποχή των Θερμοπυλών. Σίγουρα όμως, αν η Ελλάδα -είτε από δειλία είτε από συμφέρον- είχε δεχθεί το τελεσίγραφο των Ιταλών την 28η Οκτωβρίου του 1940 ο πόλεμος θα είχε διαφορετική έκβαση με απρόβλεπτες -ιστορικά- συνέπειες.

http://el.wikipedia.org/.../Ελληνοϊταλικός_πόλεμος_του_1940

Επιπτώσεις στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Παρά την τελική νίκη των δυνάμεων του Άξονα κατά της Ελλάδας, η αρχική ελληνική νίκη κατά των Ιταλών είχε μεγάλη επίπτωση στην έκβαση του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Πολλοί ιστορικοί υποστηρίζουν ότι η αναγκαστική γερμανική επέμβαση στα Βαλκάνια καθυστέρησε την «επιχείρηση Μπαρμπαρόσσα», ενώ προκάλεσε απώλειες σε αεροσκάφη και αλεξιπτωτιστές κατά τη Μάχη της Κρήτης. Αναφέρεται ότι ο Αδόλφος Χίτλερ, σε συνομιλία του με την Λένι Ρίφενσταλ (Leni Riefenstahl), είπε με πικρία ότι «εάν οι Ιταλοί δεν είχαν επιτεθεί στην Ελλάδα και δε χρειάζονταν τη βοήθειά μας, ο πόλεμος θα είχε πάρει διαφορετική τροπή. Θα είχαμε αποφύγει το ρωσικό χειμώνα κατά αρκετές εβδομάδες και θα είχαμε καταλάβει το Λένινγκραντ και τη Μόσχα. Δε θα υπήρχε Μάχη του Στάλινγκραντ». Άλλοι ιστορικοί, όπως ο Antony Beevor, υποστηρίζουν ότι δεν καθυστέρησε η ελληνική αντίσταση την επίθεση του Άξονα στη Σοβιετική Ένωση, αλλά η αργή κατασκευή αεροδρομίων στην Ανατολική Ευρώπη. Παρά ταύτα, είναι κοινός τόπος ότι η ανάγκη κατάληψης της Ελλάδας, η ανάγκη να κατασταλεί η Αντίσταση και να προστατευτεί η χώρα από ενέργειες των Συμμάχων, κράτησε στην Ελλάδα πολυάριθμες γερμανικές και ιταλικές μονάδες καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου.

Από την άλλη πλευρά, όμως, η ελληνική αντίσταση χρειάστηκε, στην τελική της φάση την επέμβαση των Συμμάχων. Η απόφαση να σταλούν βρετανικά στρατεύματα στην Ελλάδα ήταν πρωτίστως πολιτική και όχι στρατιωτική. Εκ των υστέρων, η αποστολή δυνάμεων από τη Μέση Ανατολή στην Ελλάδα σε ένα τόσο κρίσιμο σημείο, χαρακτηρίστηκε από τον στρατηγό Άλαν Μπρουκ (Alan Brooke) ως μια «αδιαμφισβήτητη στρατηγική γκάφα», καθώς οι δυνάμεις αυτές, από τη μία αποδείχθηκαν ανεπαρκείς να ανακόψουν τους προελαύνοντες Γερμανούς, ενώ από την άλλη θα μπορούσαν να είχαν παίξει αποφασιστικό ρόλο στο μέτωπο της Βόρειας Αφρικής, όπου η συμβολή τους θα μπορούσε να είχε οδηγήσει στη νίκη πολύ ενωρίτερα. Το γεγονός αυτό κατά τους Άγγλους δικαιολογείται απ' το ότι εκείνη την στιγμή, αντί να εξαλείψουν για πάντα την Ιταλική παρουσία στην Β. Αφρική , έδωσαν καιρό στον Ρόμμελ να ετοιμάσει την εισβολή του, την οποία αργότερα πλήρωσαν ακριβά. Η πολιτική πρωτοβουλία εντούτοις χρεώνεται στον Τσώρτσιλ ο οποίος ενθουσιάστηκε με την ιδέα ενός λαού που νικά τον Άξονα και που θα μπορούσε να αποβεί ένα μελλοντικό εφαλτήριο για μια επίθεση στα πλευρά των Γερμανών. Δυστυχώς όμως οι Αγγλικές δυνάμεις δεν ήταν αρκετές να περιφρουρήσουν όλη την Αυτοκρατορία , πράγμα που ήταν γνωστό στο Αγγλικό Επιτελείο ήδη απ το 1938, οπότε η κατά τα άλλα γενναία επέμβαση των Άγγλων στο πλευρό της Ελλάδας είχε το χαρακτηριστικό του 'πολύ λίγο και πολύ αργά' για τα τότε δεδομένα.

Πολύ σημαντικό επίσης ήταν και το ηθικό παράδειγμα, σε μια εποχή όπου μόνο η Βρετανική Αυτοκρατορία αντιστεκόταν στις δυνάμεις του Άξονα, μιας μικρής χώρας η οποία, όχι μόνο αντιστεκόταν με τόλμη ενάντια σε μια, υποτίθεται παντοδύναμη, φασιστική Ιταλία, αλλά κατήγαγε και σημαντικές νίκες. Η αξία του ηθικού παραδείγματος τονιζόταν και στους διθυραμβικούς επαίνους που η Ελλάδα λάμβανε την εποχή εκείνη.

    Σε μια ανακοίνωση 100-150 λέξεων, με βάση τα δύο κείμενα αλλά και τις ιστορικές σας γνώσεις, να αναφέρετε τι πρόσφερε ηθικά η Ελλάδα στον πόλεμο.

                         

 

    Να συμπληρώσετε την παρακάτω ακροστιχίδα με στοιχεία των δύο κειμένων αλλά και τις ιστορικές σας γνώσεις.

Δ
Ε
Υ
Τ
Ε
Ρ
Ο
Σ
Π
Α
Γ
Κ
Ο
Σ
Μ
Ι
Ο
Σ

1.     Την αποτέλεσαν οι νικητές

2.     Η νίκη της κατά των ιταλών επηρέασε την έκβαση του πολέμου

3.     Πολλοί εχθροί και φίλοι <έπλεξαν …….> για την προσφορά της Ελλάδας

4.     Ίσως να ήταν διαφορετική η έκβαση του πολέμου , αν η Ελλάδα απαντούσε σ’αυτό διαφορετικά

5.     Την αφορούσε η <επιχείρηση Μπαρμπαρόσα> ( με άλλη σειρά των δύο λέξεων)

6.     Γνωστός και ως <Αλεπού της Ερήμου> ο Γερμανός  στρατάρχης

7.     Τότε ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ελλάδα

8.     Ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης

9.     Δύο πόλεμοι ονομάστηκαν έτσι

10.                         Η συμμαχία της Γερμανίας με την Ρώμη

11.                         Γειτονικό κράτος , σταθερός σύμμαχος των Ελλήνων σε κρίσιμες πολεμικές αναμετρήσεις(μια ονομασία)

12.                         Η <Μάχη της                  > ήταν υπαίτια για την αναβολή του <σχεδίου Μπαρμπαρόσσα>

13.                        Το όνομα του  άγγλου πρωθυπουργού, γνωστός και από τη συγγραφή της ιστορίας αυτού του πολέμου

14.                         Μαζί με τον Τσώρτσιλ και το Ρούσβελτ αποτέλεσαν τη δυνατή τριανδρία του πολέμου

15.                                                Τελικά δεν την κατέλαβαν τα γερμανικά στρατεύματα

16.                                                 Εκεί έπεσαν οι δύο ατομικές βόμβες

17.                                                 Χώρα που κατακτήθηκε από τους Γερμανούς

18. Η  Μάχη του ……………….. αποτέλεσε την αρχή του τέλους για την γερμανική στρατιωτική μηχανή                 

Ερωτήσεις Επανάληψης

Ιστορία Γ' Γυμνασίου : Ερωτήσεις Επανάληψης 

 1. Τι εννοούμε με τον όρο «Διαφωτισμός» και ποιοι είναι οι σημαντικότεροι εκπρόσωποι του Διαφωτισμού; 
 Διαφωτισμό ονομάζουμε το κίνημα που πρωτοεμφανίστηκε στην Αγγλία στο τέλος του 17ου αιώνα, κορυφώθηκε στη Γαλλία τον 18ο αιώνα και εξαπλώθηκε μέσα και έξω από την Ευρώπη. Οι κοινές απόψεις των Διαφωτιστών ήταν: α) απόρριψη κάθε αυθεντίας β) κριτική σε κάθε γνώση γ) «μόνο η λογική μπορεί να ερμηνεύσει με ασφάλεια τον κόσμο» δ) «ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει διαρκώς» Κορυφαίοι διαφωτιστές ήταν ο Ρουσό, ο Βολτέρος, ο Ντιντερό, ο Μοντεσκιέ, ο Ντ’Αλαμπέρ και άλλοι. 

 2. Πότε, από ποιους και με ποιο σκοπό ιδρύθηκε η Φιλική Εταιρεία;
 Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια μυστική οργάνωση που δημιουργήθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας με σκοπό την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία. Η διαφορά της με τις υπόλοιπες οργανώσεις που είχαν προηγηθεί είναι ότι αυτές έθεταν σαν πρώτο στόχο την παιδεία, ενώ η Φιλική Εταιρεία την επανάσταση. Πρωτεργάτες της ήταν οι Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ, Εμμανουήλ Ξάνθος και Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος.

 3. Για ποιους λόγους η επανάσταση στην Ελλάδα άρχισε από την Πελοπόννησο; 
 Η Επανάσταση στην Ελλάδα άρχισε από την Πελοπόννησο γιατί: 1. Οι ελληνικοί πληθυσμοί ήταν εκεί πυκνότεροι 2. Δεν υπήρχε τόσο πολύς οθωμανικός στρατός 3. Από το 1820 ως το 1822 μεγάλο μέρος του οθωμανικού στρατού ήταν απασχολημένο με τον πόλεμο εναντίον του Αλή Πασά της Ηπείρου. 4. Υπήρχαν εκεί πολλοί Φιλικοί που προετοίμαζαν την επανάσταση. 5. Υπήρχαν πολλοί κλέφτες 6. Υπήρχαν πολλά ελληνικά εμπορικά σκάφη εφοδιασμένα με κανόνια 7. Πολλοί Έλληνες είχαν εμπειρία τόσο στη ξηρά (στρατιώτες στις δυνάμεις του Αλή Πασά και στον αγγλικό στρατό των Επτανήσων), όσο και στη θάλασσα (ναύτες τουρκικού στόλου ή σε εμπορικά πλοία που είτε αντιμετώπιζαν τους πειρατές, είτε ασκούσαν τα ίδια πειρατεία) 8. Τα ορεινά εδάφη της Πελοποννήσου ευνοούσαν τον κλεφτοπόλεμο. 

 4. Τι προέβλεπε το πρώτο ελληνικό Σύνταγμα, το Σύνταγμα της Επιδαύρου (1822); 
 Η Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου ψήφισε το 1ο ελληνικό σύνταγμα, γνωστό ως Σύνταγμα της Επιδαύρου. Ήταν ένα κείμενο επηρεασμένο από την γαλλική επανάσταση, που διακήρυττε την ανεξαρτησία της Ελλάδας και θέσπιζε το πολίτευμα της αβασίλευτης δημοκρατίας • Για να μην ξεσηκώσει την αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, η Εθνοσυνέλευση διακήρυξε ότι η επανάσταση ήταν εθνική και δεν είχε κοινωνικοανατρεπτικές προθέσεις. • Τέλος, η διοίκηση θα αποτελούταν από 2 σώματα με ετήσια θητεία: το Εκτελεστικό (κυβέρνηση) με πέντε μέλη και πρόεδρο τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο και το Βουλευτικό με 70 μέλη και πρόεδρο τον Δημήτριο Υψηλάντη. Ωστόσο στο Βουλευτικό πλειοψηφούσαν οι προεστοί κι έτσι το έργο του Υψηλάντη γινόταν πολύ δύσκολο. 

 5. Ποιες ενέργειες του Γεωργίου Κάννιγκ δείχνουν την αλλαγή της αγγλικής πολιτικής στο ελληνικό ζήτημα;
Το 1823 Υπουργός Εξωτερικών της Αγγλίας γίνεται ο Τζόρτζ Κάννιγκ, ο οποίος πιστεύει ότι η Αγγλία πρέπει να βοηθήσει την Ελλάδα να κερδίσει την ανεξαρτησία της, ώστε το νέο ελληνικό κράτος να αποτελέσει χρήσιμο συνεργάτη της Αγγλίας. Γι’ αυτό το λόγο αναγνώρισε τους Έλληνες ως εμπόλεμη δύναμη.

 6. Ποια μέτρα πήρε ο Ιωάννης Καποδίστριας για την ανόρθωση της οικονομίας και ποια ήταν η αγροτική πολιτική του; 
 Τα μέτρα του Καποδίστρια για την ανόρθωση της οικονομίας και της γεωργίας ήταν τα εξής: α) Έφτιαξε το 1ο κρατικό ταμείο με 
εισφορές Ελλήνων του εξωτερικού και φιλελλήνων β) Ίδρυσε με τη βοήθεια του φίλου του, Γαλλοελβετού τραπεζίτη Εϋνάρδου, τράπεζα γ) Έκοψε νόμισμα, τον φοίνικα δ) Εφάρμοσε αυστηρή λιτότητα στις δημόσιες δαπάνες ε) Εκσυγχρόνισε τη γεωργία με την εισαγωγή νέων καλλιεργειών (π.χ. πατάτα) και νέων μεθόδων (π.χ. σιδερένιο άροτρο).

 7. Ποια ήταν τα μέτρα του Καποδίστρια για την Εκπαίδευση και ποια η άποψή του για την ίδρυση Πανεπιστημίου; 
 Τα μέτρα του Καποδίστρια για την εκπαίδευση ήταν τα εξής: α) Ίδρυσε το Ορφανοτροφείο της Αίγινας, στο οποίο λειτούργησαν 3 αλληλοδιδακτικά σχολεία (σαν τα σημερινά δημοτικά, αλλά με τέσσερα χρόνια φοίτηση), 3 ελληνικά σχολεία (σαν τα σημερινά Γυμνάσια και με τριετή φοίτηση), αρκετά χειροτεχνεία (επαγγελματικές σχολές) και τοΠρότυπον Σχολείον, στο οποίο σπούδαζαν όποιοι θα γίνονταν καθηγητές στα αλληλοδιδακτικά β) Ίδρυσε το Κεντρικόν Σχολείον, στο οποίο φοιτούσαν όσοι προορίζονταν για σπουδές στα πανεπιστήμια του εξωτερικού γ) Δημιούργησε το Πρότυπον Αγροκήπιον (γεωργική σχολή) στην Τίρυνθα (περιοχή κοντά στο Άργος και στο Ναύπλιο) Ο Καποδίστριας δε δημιούργησε Πανεπιστήμιο, γιατί πίστευε ότι τη συγκεκριμένη στιγμή, η εκπαίδευση των Ελλήνων θα έπρεπε να ήταν επαγγελματική. 

 8. Τι προέβλεπε το πρωτόκολλο του Λονδίνου (Φεβρουάριος 1830);
Με τους χειρισμούς του Καποδίστρια, η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο κράτος με το Πρωτόκολλο Ανεξαρτησίας του Λονδίνου στις 3 Φεβρουαρίου 1830. Τα σύνορα της Ελλάδας ορίζονταν στη γραμμή Αχελώου – Σπερχειού. Παράλληλα οι Δυνάμεις επέλεξαν τον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Σαξ Κόμπουργκ ως ηγεμόνα της Ελλάδας. Αυτός όμως δεν αποδέχτηκε την εκλογή του. 

 9. Τι γνωρίζετε για την Αντιβασιλεία και γιατί η πολιτική της προκάλεσε αντιδράσεις; 
 Επειδή ο Όθωνας ήταν ανήλικος, συμφωνήθηκε πως ως την ενηλικίωσή του(1835) την εξουσία θα ασκεί μια επιτροπή από Βαυαρούς αξιωματούχους, διορισμένους από τον πατέρα του Όθωνα που θα ονομαζόταν Αντιβασιλεία. Τα τρία μέλη της επιτροπής ήταν οΆρμανσμπεργκ (πρωθυπουργός και υπουργός εξωτερικών), ο Μάουρερ(αρμόδιος για την εκπαίδευση, τη δικαιοσύνη και την εκκλησία) και οΧάιντεκ (υπεύθυνος για τις ένοπλες δυνάμεις). Η Αντιβασιλεία θέλησε να οικοδομήσει ένα σύγχρονο, κατά τα δυτικά πρότυπα, εθνικό κράτος. Στηρίχθηκε στο τρίπτυχο : εθνική ανεξαρτησία, βασιλική απολυταρχία και συγκεντρωτικό σύστημα και γι’ αυτό το λόγο η στάση των Ελλήνων απέναντί της ήταν εχθρική. 

 10. Ποια ήταν τα μέτρα της Αντιβασιλείας στη διοίκηση, την Εκπαίδευση, το στρατό, την Εκκλησία, τη Δικαιοσύνη και την οικονομία; 
 Τα έργα της Αντιβασιλείας: 1. ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ : συγκεντρωτική. Η Ελλάδα διαιρέθηκε σε 10 νομούς. Η πρωτεύουσα το 1834 μεταφέρθηκε από το Ναύπλιο στηνΑθήνα. 2. ΣΤΡΑΤΟΣ : βασίστηκε αρχικά σε 3.500 Βαυαρούς στρατιωτικούς που ήρθαν μαζί με τον Όθωνα. Πολλοί Έλληνες αγωνιστές που δεν έγιναν δεκτοί στις ένοπλες δυνάμεις, ζούσαν σε άθλιες συνθήκες και αναγκάστηκαν να στραφούν στη ληστεία. 3. ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ : αναδιοργανώθηκε. Ιδρύθηκαν δικαστήρια και φτιάχτηκαν νέοι νόμοι. 4. ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ : αναμορφώθηκε : α) Πρωτοβάθμια εκπαίδευση : Δημοτικά σχολεία (επταετή και αλληλοδιδακτικά) β) Δευτεροβάθμια εκπαίδευση : 1) Ελληνικά Σχολεία (τριτάξια, στις πρωτεύουσες των επαρχιών) 2) Γυμνάσια (τετρατάξια, στις πρωτεύουσες νομών) γ) Πανεπιστήμιο : ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1837. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και το Πολυτεχνικό Σχολείο (πρόδρομος του σημερινού Πολυτεχνείου) Η εκπαίδευση των κοριτσιών παρέμεινε παραμελημένη. 5. ΕΚΚΛΗΣΙΑ : ορίστηκε αυτοκέφαλη (χωρίστηκε δηλαδή από το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως) με την αιτιολογία ότι το Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης βρισκόταν σε οθωμανικό έδαφος, υπό την επιρροή του σουλτάνου. Επίσης έκλεισαν τα μοναστήρια που είχαν μικρό αριθμό μοναχών. 

 11. Ποια ήταν τα αίτια της Επανάστασης της 3ης Σεπτεμβρίου 1843; 
 Οι αιτίες της αντίδρασης ήταν : 1. η επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης των αγροτών 2. η ανάπτυξη της ληστείας στην ύπαιθρο 3. η αδυναμία της Ελλάδας να εξοφλήσει τα δάνειά της, που είχε σαν αποτέλεσμα οι Μεγάλες Δυνάμεις να επιβάλουν οικονομικό έλεγχο στη χώρα και περικοπή κρατικών δαπανών. 4. Οι περικοπές που έγιναν στους στρατιωτικούς 

 12. Με ποιες ενέργειες ο Χαρίλαος Τρικούπης συνέβαλε στη στερέωση του κοινοβουλευτικού θεσμού; Ο Χαρίλαος Τρικούπης εξέφρασε την αντίθεσή του στην πολιτική κατάσταση με το άρθρο του «Τις πταίει;». Πίστευε ότι ο βασιλιάς θα έπρεπε να διορίζει πρωθυπουργό μόνο εκείνον που είχε την πλειοψηφία στη Βουλή. Ο Γεώργιος διόρισε το 1875 τον Τρικούπη προσωρινό πρωθυπουργό για να πραγματοποιήσει εκλογές. Με την έναρξη της νέας Βουλής, ο Γεώργιος αναγνώρισε την αρχή της δεδηλωμένης. 

 13. Ποιο ήταν το πρόγραμμα του Χ. Τρικούπη; 
 Το πρόγραμμα του Τρικούπη ήταν: Κατασκευή μεγάλων έργων (σιδηρόδρομοι, διάνοιξη διώρυγας Κορίνθου, οδοποιία), ανασυγκρότηση των ενόπλων δυνάμεων, εξυγίανση της δημόσιας διοίκησης, επιδίωξη ειρηνικής συμβίωσης με την Οθωμανική αυτοκρατορία. Για να πετύχει όλα αυτά επέβαλε βαρύτατη φορολογία και σύναψε δάνεια με τράπεζες του εξωτερικού. 

 14. Τι γνωρίζετε για το κίνημα στο Γουδί (1909); 
Τον Μάιο του 1909 ιδρύθηκε ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος (οργάνωση κατώτερων αξιωματικών). Τα μέλη του Συνδέσμου ήταν δυσαρεστημένα με τη βασιλική οικογένεια και την κατάσταση που επικρατούσε στο στράτευμα. Η κυβέρνηση αρχικά προσπάθησε να διαπραγματευτεί με τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο. Αργότερα όμως (στις 12 Αυγούστου του 1909) άλλαξε στάση και προσπάθησε να συλλάβει τους αρχηγούς του Συνδέσμου. Ο Σύνδεσμος ανέθεσε την αρχηγία του στον συνταγματάρχη Νικόλαο Ζορμπά και στις 15 Αυγούστου προχώρησε σε εκδήλωση στο στρατόπεδο στο Γουδί (στην Αθήνα). Η κυβέρνηση δέχτηκε τους όρους του Συνδέσμου κι έτσι οι αρχηγοί του επέστρεψαν στις θέσεις τους.

 15. Ποια ήταν τα αίτια των βαλκανικών πολέμων (1912-1913); 
 Τα αίτια των βαλκανικών πολέμων ήταν τα εξής: i.Οι ελπίδες ότι οι Νεότουρκοι θα έδιναν δικαιώματα στους αλλοεθνείς διαψεύστηκαν. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία επεδίωκε τον πλήρη εκτουρκισμό του κράτους της. Έτσι, αναζωπυρώθηκαν τα εθνικά αισθήματα των Ελλήνων, των Βουλγάρων και των Σέρβων, που ήθελαν να προστατεύσουν τους ομοεθνείς τους από τους Νεότουρκους και να πάρουν εδάφη από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. ii.Η Γερμανία (με την οικονομική διείσδυση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από τα τέλη του 19ου αιώνα), η Ιταλία (που το 1911 είχε επιτεθεί στην τουρκική Λιβύη και από το 1912 κατείχε τα πρώην τουρκικά Δωδεκάνησα) και η Αυστροουγγαρία (που είχε αναλάβει από το 1878 τη διοίκηση της τουρκικής Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και από το 1908 την προσάρτησε) έπλητταν τα συμφέροντα των Άγγλων, των Γάλλων και των Ρώσων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

 16. Ποιες ήταν οι ρυθμίσεις της συνθήκης του Βουκουρεστίου (Ιούλιος 1913) με την οποία τερματίστηκε ο Β’ Βαλκανικός πόλεμος; 
 Οι Βαλκανικοί πόλεμοι τερματίστηκαν με την υπογραφή της Συνθήκης του Βουκουρεστίου (28 Ιουλίου 1913) : • Η ΕΛΛΑΔΑ κέρδισε : α) το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, β) τη νότια Ήπειρο, γ) σημαντικά νησιά στο βόρειο και ανατολικό Αιγαίο (Θάσος, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ικαρία) δ) την Κρήτη Όλα αυτά τα εδάφη ονομάστηκαν Νέες Χώρες, σε αντίθεση με τα εδάφη που ήταν ελληνικά πριν τους Βαλκανικούς πολέμους, τα οποία ονομάστηκαν Παλαιά Ελλάδα. Η Ελλάδα διπλασιάστηκε σε έκταση (σχεδόν 120.000 τ.χλμ.) και πληθυσμό (σχεδόν 5.000.000 από 2.500.000) • Η ΣΕΡΒΙΑ κέρδισε ένα σημαντικό τμήμα της βορειοδυτικής Μακεδονίας. • Η ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ κέρδισε το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής Θράκης (Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή). • Η ΟΘΩΜΑΝΙΚΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ξαναπήρε πίσω από τη Βουλγαρία την Ανατολική Θράκη • Η ΙΤΑΛΙΑ εξακολουθούσε να κατέχει τα Δωδεκάνησα. • Η ΑΛΒΑΝΙΑ δημιουργήθηκε με το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας του 1913. Οι Έλληνες αντέδρασαν για την παραχώρηση της Βορείου Ηπείρου στην Αλβανία.

 17. Ποια ήταν η άποψη του Βενιζέλου και ποια του βασιλιά Κωνσταντίνου για την είσοδο της Ελλάδας στον Ά παγκόσμιο πόλεμο; 
 Η θέση του Βενιζέλου : Θεωρούσε ότι η Αντάντ θα επικρατούσε στον πόλεμο και επιθυμούσε η Ελλάδα να μπει στον πόλεμο στο πλευρό της α) για να διαφυλάξει τα κέρδη της από τους Βαλκανικούς πολέμους και β) για να διευρύνει τα σύνορά της. Με την άποψη αυτή συμφωνούσαν 1) μεγάλα τμήματα του απλού λαού που εμπνέονταν από τη Μεγάλη Ιδέα και 2) κυρίως οι μεγαλοαστοί (ειδικά του εξωτερικού) που πίστευαν στην ανάγκη δημιουργίας μιας μεγάλης και ισχυρής Ελλάδας. Η θέση του Κωνσταντίνου : Ήθελε την Ελλάδα σύμμαχο των Κεντρικών Δυνάμεων. Επειδή, όμως, η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Βουλγαρία είχαν ταχθεί με το μέρος των Γερμανών, ο Κωνσταντίνος υποστήριζε σε συνεννόηση με τον Γερμανό αυτοκράτορα, τη «διαρκή ουδετερότητα», επειδή έτσι θα προστατευόταν από τον πόλεμο. Με την άποψη αυτή συμφωνούσαν : 1) οι μικροαστοί που είχαν φοβηθεί από την προοπτική ένταξης στο ελληνικό κράτος του ισχυρού εξωελλαδικού ελληνικού κεφαλαίου, το οποίο δε θα μπορούσαν να ανταγωνιστούν και 2) τμήματα του λαού που είχαν κουραστεί να πολεμούν από την εποχή των Βαλκανικών πολέμων.

 18. Τι γνωρίζετε για τη Συνθήκη της Λοζάνης; 

 Εκπρόσωπος της Ελλάδας στη Συνθήκη της Λοζάνης ορίστηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Στις 24 Ιουλίου 1923 υπογράφτηκε η Συνθήκη. Με αυτήν επισημοποιήθηκε η τουρκική κυριαρχία στη Μικρά Ασία και την ανατολική Θράκη. Στην Τουρκία παραχωρήθηκαν ακόμα η Ίμβρος και η Τένεδος. στη Συνθήκη αυτή ενσωματώθηκε και η ελληνοτουρκική Συνθήκη ανταλλαγής πληθυσμών, σύμφωνα με την οποία οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας έπρεπε να μετοικήσουν στην Ελλάδα (εξαιρέθηκαν οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου),ενώ οι μουσουλμάνοι της Ελλάδας έπρεπε να μετοικήσουν στα τουρκικά εδάφη (εξαιρέθηκαν οι μουσουλμάνοι της δυτικής Θράκης).

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Τα sos ιστορίας γ γυμνασίου (ερωτήσεις και απαντήσεις)

 Βασισμένο στο βιβλίο της γ γυμνασίου. Καλό διάβασμα.

   1) Τι είναι ο Διαφωτισμός;
 Πνευματικό κίνημα που εμφανίστηκε στην Αγγλία στα τέλη του 17 αιώνα και κορυφώθηκε στην Γαλλία τον 18 αιώνα. Απόρριπτε κάθε αυθεντία και πίστευε στην λογική του ανθρώπου και στην δυνατότητα του να προοδεύσει. Εκπρόσωποί του ήταν οι διαφωτιστές και κορυφαίοι ανάμεσά τους ήταν ο Ρουσό, Βολτέρος, Ντιντερό, Μοντεσκιέ κ.α Για τους διαφωτιστές όλοι οι άνθρωποι έχουν κάποια δικαιώματα όπως το δικαίωμα στην ζωή, την ελευθερία, την ιδιοκτησία, την ισότητα απέναντι στον νόμο, την ελευθερία σκέψης και έκφρασης. 

 2) Τι ήταν η φωτισμένη δεσποτεία;
 Είναι μια παραλλαγή της απόλυτης μοναρχίας. Μερικοί μονάρχες αποδέχτηκαν κάποιες από τις ιδέες του διαφωτισμού για να κάνουν το κράτος πιο αποτελεσματικό.

 3)Τι ξέρεις για την Αμερικανική επανάσταση; 
Επηρεάστηκε από τις ιδέες του Διαφωτισμού. Οι άποικοι της Αμερικής υποστήριξαν ότι η Αγγλία δεν δικαιούται να ασκεί εξουσία στις αποικίες και ψήφισαν την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776. Πολέμησαν με τους Άγγλους με αρχιστράτηγο τον ΤζόρτζΟυάσικτον και αφού νίκησαν σχηματίστηκαν οι ΗΠΑ. Η Αμερικανική επανάσταση επηρέασε και άλλα επαναστατικά κινήματα σε όλον τον κόσμο. 

 4)Τι ξέρεις για την Γαλλική Επανάσταση; 
Επηρεασμένη από τις ιδέες του Διαφωτισμού και εξαιτίας της μεγάλης οικονομικής κρίσης και ανισότητας της Γαλλικής κοινωνίας, οι Γάλλοι ξεσηκώθηκαν κατά του βασιλιά Λουδοβίκου του ΙΣΤ και κατέλαβαν το μεσαιωνικό φρούριο της Βαστίλης. Η επανάσταση πέρασε τρία στάδια. Στην αρχή επικράτησαν οι μετριοπαθείς με φιλελεύθερες ιδέες. Ψηφίστηκε η «Διακήρυξη των δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του πολίτη. Στην δεύτερη φάση επικράτησαν οι ακραίοι ριζοσπάστες που εκτέλεσαν πολλούς Γάλλους πολίτες ως εχθρούς της επανάστασης και στην Τρίτη φάση ξανά οι μετριοπαθείς. Επειδή τα προβλήματα ήταν μεγάλα η εξουσία δόθηκε στον Ναπολέοντα που πολέμησε τους εχθρούς της Γαλλίας για 20 χρόνια κατακτώντας το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης. Οι πόλεμοι τελείωσαν με την ήττα του στο Βατερλό. 

 5)Τι ήταν ο Φαναριώτες; 
Ήταν μορφωμένοι Έλληνες που κατοικούσαν στο φανάρι της Κωνσταντινούπολης. Είχαν αξιόλογη παιδεία , γνώριζαν ξένες γλώσσες και κατείχαν υψηλά αξιώματα στην οθωμανική διοίκηση. 

6)Τι ήταν οι προεστοί ή δημογέροντες;
 Ήταν οι τοπικοί άρχοντες στις διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Ήταν γνωστοί και ως κοτζαμπάσηδες ή επίτροποι. Ασκούσαν διοίκηση και συγκέντρωναν τους φόρους. Με το πέρασμα του χρόνου απέκτησαν πλούτο και πολιτική δύναμη. 

7)Τι ήταν οι κλέφτες ; 
Οι κλέφτες ήταν ένοπλοι Έλληνες κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Ζούσαν στην ύπαιθρο και είχαν τα λημέρια τους σε δύσβατα μέρη. Είχαν το δικό τους μπαϊράκι και τον δικό τους καπετάνιο και έγινα το σύμβολο αντίστασης ενάντια στους κατακτητές. 

8)Τι ήταν οι αρματολοί; 
Ήταν ένοπλοι Έλληνες στην υπηρεσία των Οθωμανών για να προστατεύουν τις περιοχές από τους Κλέφτες και να διασφαλίσουν την ασφάλεια στην ύπαιθρο. Παρατηρήθηκε όμως το φαινόμενο ιδιαίτερα κατά τους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατία πολλοί αρματολοί να προσχωρούν στις τάξεις των κλεφτών με αποτέλεσμα οι δύο όροι κλέφτες και αρματολοί να φτάσει να σημαίνει το ίδιο και το αυτό πράγμα δηλαδή σώματα αντίστασης κατά των Τούρκων. 

9)Τι ήταν ο Νεοελληνικό Διαφωτισμός; 
Ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός είναι ένα πνευματικό κίνημα που διαμορφώθηκε στα μέσα του 18 αιώνα στην Ελλάδα. Έλληνες των παροικιών, έμποροι και γενικά άτομα που ταξίδευαν στην Ευρώπη έφεραν στην υπόδουλη Ελλάδα ιδέες του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού συμβάλλοντας στην πνευματική αναγέννηση του γένους. Οι Έλληνες υποστηρικτές του Διαφωτισμού θαύμαζαν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, πίστευαν στην αξία των θετικών επιστημών, της λογικής, της μόρφωσης , της ελευθερίας και γενικά των αξίων του Διαφωτισμού. 

10)Ποιους λόγιους Έλληνες Διαφωτιστές γνωρίζεις; 
Μεταξύ των Ελλήνων Διαφωτιστών που ονομάστηκαν και διδάσκαλοι του Γένους σημαντική θέση κατείχαν ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής. Ο Ρήγας πίστευε στην δημιουργία μιας «Ελληνικής Δημοκρατίας» που θα απλωνόταν σε όλα τα Βαλκάνια και θα εξασφάλιζε ισονομία και ισοπολιτεία στους κατοίκους της. Ο Κοραής πίστευε ότι για να κερδίσουν οι Έλληνες την ελευθερία τους θα έπρεπε να μορφωθούν. Υποστήριζε την αξία της δημοτικής γλώσσας που θα έπρεπε βέβαια να αφαιρεθούν κάποιες λαϊκές και ξένες λέξεις.

 11)Τι ξέρεις για την Φιλική Εταιρία; 
Η Φιλική Εταιρία ήταν μια μυστική εταιρία με σκοπό την προετοιμασία του ένοπλου αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία. Ιδρύθηκε το 1814 στην Οδησσό της Ρωσίας. Ιδρυτές της ήταν ο Νικόλαος Σκουφάς, Αθανάσιος Τσακάλωφ και ο Εμμανουήλ Ξάνθος. Τα μέλη δρούσαν με μεγάλη μυστικότητα, χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα και είχαν κρυπτογραφικό αλφάβητο. Άφηνα να εννοηθεί ότι πίσω από αυτού κρυβόταν ως υποστηρικτής το μεγάλο έθνος της Ρωσίας. Όρισε ως αρχηγό της τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και σχεδίασε η έναρξη της Επανάστασης να γίνει από την Μολδοβλαχία με παράλληλα επαναστατικά κινήματα σε όλη την επικράτεια, Πελοπόννησο, Στερεά Ελλάδα, νησιά του Αιγαίου. 

12)Ποιους πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης γνωρίζεις; 
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας στην Πελοπόννησο, ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, Αθανάσιος Διάκος, Μάρκος Μπότσαρης, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης στην Στερεά, ο Κωνσταντίνος Κανάρης και Ανδρέας Μιαούλης στα νησιά. Η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα και Μαντώ Μαυρογένους επίσης στα νησιά 

13)Τι ξέρεις για την φάση των επιτυχιών (1821-1824)
Ο Κολοκοτρώνης απελευθέρωσε την Τριπολιτσά (1821) και επίσης τον ίδιο χρόνο απελευθερώθηκαν Πάτρα, Καλαμάτα. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος και Αθανάσιος Διάκος πολέμησαν στην Μάχη της Αλαμάνας και στο Χάνι της Γραβιάς (1821) καθώς αντιστάθηκαν στην κάθοδο των τουρκικών στρατευμάτων που ήθελαν να καταπνίξουν την επανάσταση στην Πελοπόννησο. Ο Κολοκοτρώνης διέλυσε στα Δερβενάκια την στρατιά του Δράμαλη (1822) που είχε φτάσει στην Πελοπόννησο για την ανακατάληψη της Τριπολιτσάς. Το 1823 σκοτώθηκε ο Μάρκος Μπότσαρης στην υπεράσπιση του Μεσολογγίου. Το 1824 ο Μιαούλης συντρίβει στην ναυμαχία του Γέροντα τον τουρκοαιγυπτιακό στόλο.

 14)Τι ξέρεις για την φάση της Κάμψης (1825-1827). 
Ο Ιμπραήμ ανακαταλαμβάνει την Πελοπόννησο(1825) και ο Παπαφλέσσας σκοτώνεται στο Μανιάνι προσπαθώντας να του αντισταθεί. Ο Ιμπραήμ με τον Κιουταχή πραγματοποιούν την άλωση του Μεσολογγίου (1826). Ο Ιμπραήμ καταλαμβάνει την Στερεά Ελλάδα, Αθήνα, Ακρόπολη και ο Γεώργιος Καραϊσκάκης αντιστέκεται και σκοτώνεται λίγο πριν την κατάληψη της Ακρόπολης. Η επανάσταση έσβηνε. 

15)Τι ξέρεις για την Συνθήκη του Λονδίνου του 1827; 
Η Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία για δικούς τους λόγους αποφασίζουν την ειρήνευση και τη δημιουργία ελληνικού κράτους. 16)Τι ήταν οι Εθνοσυνελεύσεις; Η ανάγκη ενιαίας διεύθυνσης του αγώνα και η αντικατάσταση των μέχρι τότε τοπικών κυβερνήσεων (Πελοποννησιακή Γερουσία, Γερουσία της Δυτικής Στερεάς και Άρειος Πάγος στην Ανατολική Στερεά) οδήγησε στην σύγκληση Εθνοσυνελεύσεων 

17)Πόσες Εθνοσυνελεύσεις είχαμε κατά την επανάσταση και τι ξέρεις για αυτές; 
 Η Α’ Εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο το 1821 ψηφίζει σύνταγμα με πολίτευμα την αβασίλευτη δημοκρατία. Σχηματίστηκα δύο σώματα για την άσκηση της εξουσίας το Βουλευτικό και το Εκτελεστικό Η Β΄ Εθνοσυνέλευση στο Άστρος της Κυνουρίας το 1823 ψηφίζει νέο Σύνταγμα και καταργεί τους τοπικούς οργανισμούς Η Γ΄ Εθνοσυνέλευση το 1827 στην Τροιζήνα ψηφίζει νέο Σύνταγμα και εκλέγει τον Καποδίστρια Κυβερνήτη της Ελλάδας.

 18)Τι ξέρεις για τον εμφύλιο πόλεμο κατά την επανάσταση; 
Η πολιτική ένταση που υπήρχε ανάμεσα στους πρόκριτους που είχαν την εξουσία πριν την επανάσταση και τους οπλαρχηγούς που αναδείχτηκαν από τον αγώνα δεν άργησε να εξελιχτεί σε ένοπλη αντιπαράθεση το 1823. Τοπικιστικές διαφωνίες, η διαχείριση των χρημάτων του δανείου που πήραμε από την Αγγλία και προσωπικές φιλοδοξίες ήταν μεταξύ των αιτιών. Είχαμε την πλευρά το Κολοκοτρώνη και των αγωνιστών και την πλευρά των πολιτικών Μαυροκορδάτο και Ιωάννη Κωλέττη. Ο εμφύλιος και η επικράτηση των πολιτικών οδήγησε στην φυλάκιση του Κολοκοτρώνη και του Οδυσσέα Ανδρούτσου. 

19)Τι ξέρεις για το κίνημα του φιλελληνισμού; 
Ήταν κίνημα συμπαράστασης στους Έλληνες στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Οι φιλέλληνες ήταν φορείς των ιδεών της Γαλλικής Επανάστασης και λάτρεις του αρχαίου πολιτισμού. Βοήθησαν οικονομικά και ηθικά την επανάσταση ενώ πολλοί από αυτούς πολέμησαν στο πλευρό των Ελλήνων. 

20)Τι ξέρεις για την βιομηχανική επανάσταση; 
Βιομηχανική επανάσταση ονομάζουμε την εκβιομηχάνιση της οικονομίας που ξεκίνησε από την Μ. Βρετανία τον 18 αι και εξαπλώθηκε στη Γαλλία την Αμερική και όλον τον κόσμο. Αξιοποιώντας τα τεχνικά μέσα (ατμομηχανές) και τις νέες μορφές ενέργειας (άνθρακας) αντικατέστησαν την χειρονακτική εργασία με τις μηχανές των εργοστασίων και πέτυχαν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Εφαρμόστηκε κυρίως στην Υφαντουργία και Μεταλλουργία και επέφερε κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές αλλαγές. 

21)Τι ξέρεις για τον φιλελευθερισμό και τον Καπιταλισμό; 
Ο οικονομικός φιλελευθερισμός ή καπιταλισμός ήταν το οικονομικό σύστημα που επέτρεπε στους επιχειρηματίες να κάνουν ότι εκείνοι κρίνουν αναγκαίο για να κερδίζουν. Η ανάγκη μεγάλων κεφαλαίων για την ίδρυση βιομηχανιών οδήγησε στην δημιουργία εταιριών που ο κάθε μέτοχος ανάλογα με το κεφάλαιο που έβαζε έπαιρνε τον αντίστοιχο αριθμό μετοχών και συμμετείχε στα κέρδη. Η αγορά αδυνατούσε να απορροφήσει την παραγωγή και κατά καιρούς το σύστημα αυτό προκαλούσε οικονομικές κρίσεις με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί ο απόλυτος οικονομικός φιλελευθερισμός και να συζητείται η κρατική παρέμβαση (στο άλλο άκρο ο κουμμουνισμός τον 20 αιώνα ζήτησε να περιέλθουν όλα τα μέσα παραγωγής στο κράτος και αρνήθηκε την ιδιωτική περιουσία).

 22)Τι ξέρεις για τον Ιωάννη Καποδίστρια και το έργο του; 
Εκλέχθηκε ως πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας από την Γ΄ Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα το 1827 Ανέστειλε την ισχύ του Συντάγματος και πήρε όλες τις εξουσίες στο πρόσωπό του μέχρι να λυθούν τα μεγάλα προβλήματα Ίδρυσε τακτικό στρατό και στόλο αξιοποιώντας πολλούς αγωνιστές της επανάστασης. Ίδρυσε τον Λόχο των Ευελπίδων. Ίδρυσε τράπεζα, έκοψε ελληνικό νόμισμα (φοίνικας), έφερε την λιτότητα στις κρατικές δαπάνες, εκσυγχρόνισε την γεωργία και έφερε νέες καλλιέργειες(πατάτα), στήριξε την παραγωγή μεταξιού Οργάνωσε την εκπαίδευση. Στο Ορφανοτροφείο της Αίγινας λειτούργησαν αλληλοδιδακτικά σχολεία, ίδρυσε Κεντρικό Σχολείο για μαθητές που θα ακολουθούσαν ανώτερες σπουδές και την γεωργική σχολή στην Τίρυνθα. Με διπλωματικές ενέργειες πέτυχε την αναγνώριση της ανεξαρτησίας της Ελλάδας και την διεύρυνση των συνόρων. Δολοφονήθηκε από τους πολιτικούς του αντιπάλους που τον κατηγορούσαν ως αυταρχικό και όργανο της Ρωσίας.

 23)Τι ξέρεις για την Μεγάλη Ιδέα και τον αλυτρωτισμό; 
 Στα χρόνια του Όθωνα (1833-1862) η Ελλάδα ήταν μικρή και με περιορισμένα σύνορα. Η ιδέα ότι θα πρέπει να διευρυνθούν τα σύνορα και να συμπεριλάβουν περιοχές με ελληνικούς πληθυσμούς κυκλοφορούσε από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Πρώτος ο Κωλέττης σε ομιλία του στην Εθνοσυνέλευση το 1944 αναφερόμενος σε αυτή χρησιμοποίησε τον όρο Μεγάλη Ιδέα για την οποία θα έπρεπε να αγωνιστεί όλο το Έθνος. Επειδή οι Έλληνες που ζούσαν εκτός συνόρων ήταν ακόμα αλύτρωτοι, η πολιτική που στόχευε στην ένταξη των περιοχών τους στο ελληνικό κράτος ονομάστηκε αλυτρωτισμός. Στον αντίποδα αυτής της αντίληψης και με λίγους οπαδούς βρισκόταν η αντίληψη του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και του αγγλικού κόμματος που υποστήριζε ότι η οικονομική ανάπτυξη θα πρέπει να προηγηθεί της εδαφικής επέκτασης. 

 24)Τι ξέρεις για την ενσωμάτωση των Επτανήσων; 
 Μετά την έξωση του Όθωνα (1862) οι Δυνάμεις αναγόρευσαν βασιλιά των Ελλήνων τον Δανό πρίγκιπα Γεώργιο τον Α΄ . Παράλληλα η Αγγλία πιεζόμενη από τους αγώνες των ριζοσπαστών Επτανησίων για ενσωμάτωση πρόσφεραν στον νέο βασιλιά τα Επτάνησα που η ενσωμάτωσή τους έγινε επίσημα το 1864.  

25)Τι ξέρεις για το κίνημα στο Γουδί; 
 Στις αρχές του 20 αι και επί Γεωργίου του Α΄ στην Ελλάδα επικρατούσε οικονομική ύφεση και πολιτική αστάθεια καθώς οι κυβερνήσεις ήταν μικρής θητείας και αδύναμες να αντιμετωπίσουν τα κρίσιμα προβλήματα της χώρα. Παράλληλα η βασιλική οικογένεια προωθούσε δικούς της στο στράτευμα και οι ένοπλες δυνάμεις ήταν σε κακή κατάσταση. Τότε κατώτεροι αξιωματικοί ίδρυσαν τον Στρατιωτικό Σύνδεσμο που εκτός από στρατιωτικά αιτήματα ( κατάργηση ευνοιοκρατίας και ανεμπόδιστη βαθμολογική εξέλιξη όλων των αξιωματικών) συμπεριέλαβε και άλλα γενικά αιτήματα σχετικά με την ανόρθωση της οικονομίας και του κράτους. Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1909 με αρχηγό τον Συνταγματάρχη Νικόλαο Ζορμπά οργανώθηκε συλλαλητήριο που βρήκε την υποστήριξη του λαού της Αθήνας. Η ηγεσία του Συνδέσμου συγκρούστηκε με το παλάτι και κάλεσε από την Κρήτη στην Αθήνα τον Ελευθέριο Βενιζέλο που είχε διακριθεί στους αγώνες για την ένωση της Κρήτης. 

 26)Τι ξέρεις για την Βενιζελική πολιτική της περιόδου 1910-1912; 
Το κίνημα στο Γουδί (1909) πρότεινε στον Βενιζέλο την πρωθυπουργία ο Βενιζέλος αρνήθηκε την κατάργηση της βασιλείας για να μην διχάσει τον λαό σε κρίσιμη περίοδο. Έπεισε να γίνουν εκλογές γα ανάδειξη αναθεωρητικής Βουλής (θα αναθεωρούσε μόνο άρθρα του Συντάγματος) και όχι Συντακτικής (μπορεί να αλλάξει την μορφή του πολιτεύματος και να καταργήσει την μοναρχία). Το κόμμα των Φιλελευθέρων κερδίζει τις εκλογές το 1910 και αναθεωρώντας το Σύνταγμα το 1911 Προστατεύει τις ατομικές ελευθερίες Απαλλοτριώνει εκτάσεις και μοιράζει στους ακτήμονες Θεσπίζει την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων Απαγορεύει να εκλέγονται ως βουλευτές οι στρατιωτικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι Καθιερώνει την δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση Επίσης αναδιοργανώνει το στράτευμα, αξιοποιεί όλους τους αξιωματικούς και επαναφέρει τον διάδοχο Κωνσταντίνο στην ηγεσία του στρατού απόφαση που προκάλεσε αντιδράσεις ανάμεσα στους βενιζελικούς. Στόχος του ήταν να ενώσει τους Έλληνες γιατί εκτιμούσε ότι σύντομα η Ελλάδα θα έπρεπε να μπει σε πόλεμο για να πετύχει τους εθνικούς της στόχους. Οι εκλογές του 1912 σε θρίαμβο του κόμματος των Φιλελευθέρων και οι πολίτες φάνηκε ότι τον εμπιστεύονταν για την επίλυση των εθνικών ζητημάτων. 

 27)Τι ξέρεις για τους Βαλκανικούς πολέμους;
   Προκειμένου να εκδιωχτούν οι Οθωμανοί από τα Βαλκάνια ο Βενιζέλος ακολούθησε την πολιτική της βαλκανικής συνεργασίας. Συγκροτήθηκε συμμαχία των βαλκανικών λαών (Σερβία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Μαυροβούνιο) με στόχο την εκδίωξη των Οθωμανών. Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος. Ξεκίνησε το 1912 όταν αρνήθηκε ο Σουλτάνος να συζητήσει αίτημα των Βαλκανικών συμμάχων να σεβαστεί τα δικαιώματα αυτών των χριστιανικών λαών. Ο ελληνικός στρατός απελευθέρωσε Μακεδονία, Ήπειρο, νησιά του Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου. Με εντολή του Βενιζέλου ο Κωνσταντίνος πρόλαβε να απελευθερώσει την Θεσσαλονίκη πριν τους Βούλγαρους και να την προσαρτήσει στην Ελλάδα ώστε να μην περιέλθει υπό Βουλγαρική κατοχή. Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος τελείωσε με την συνθήκη του Λονδίνου (1913) Ο Β’ Βαλκανικός πόλεμος Η συνθήκη του Λονδίνου άφηνε πολλές εκκρεμότητες και η Βουλγαρία που θεώρησε ότι αδικήθηκε κήρυξε τον πόλεμο στους πρώην συμμάχους για να πάρει περισσότερα εδάφη. Τελικά ηττήθηκε και πολλές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης καταχωρήθηκαν σε Ελλάδα και Σερβία. Οι Βαλκανικοί πόλεμοι τερματίστηκαν με την συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) και η Ελλάδα εξασφάλισε το μεγαλύτερο μέρος της Μακεδονίας, την νότια Ήπειρο, σημαντικά νησιά βόρειου και ανατολικού Αιγαίου και την Κρήτη. Τα εδάφη αυτά ονομάστηκαν νέες χώρες. Με τους βαλκανικούς πολέμους η Ελλάδα διπλασίασε τα εδάφη της και τον πληθυσμό της.

 28) Τι ξέρεις για τα αίτια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
 Η έκρηξη του πολέμου οφειλόταν στην ταυτόχρονη δράση τριών παραγόντων 1) του ιμπεριαλισμού 2) του εθνικισμού 3) του μιλιταρισμού Ο Ιμπεριαλισμός δηλαδή η πολιτική επέκτασης των βιομηχανικά ανεπτυγμένων κρατών σε βάρος άλλων κρατών ήταν η κύρια αιτία του πολέμου. Η πολιτική επικυριαρχίας ενός ισχυρού κράτους έναντι των άλλων με εδαφική κατάκτηση ή άλλα μέσα ονομάστηκε ιμπεριαλισμός. Η αναπτυσσόμενη Γερμανία άσκησε επιθετική πολιτική προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες της σε πρώτες ύλες, καύσιμα και αγορές και προκειμένου να αναδιανείμει υπέρ της τον παγκόσμιο πλούτο. Η πολιτική της αυτή την έφεραν σε σύγκρουση με την Αγγλία και Γαλλία που έλεγχαν τότε τις περισσότερες αποικίες. Ο εθνικισμός έπαιξε και αυτός ρόλο στην ωρίμανση των συνθηκών του πολέμου. Οι λαοί αν και δεν ήθελαν τον πόλεμο δεν ήταν διατεθειμένοι να καταπνίξουν τα εθνικά τους αισθήματα, την εθνική υπερηφάνεια προκειμένου να διατηρηθεί η ειρήνη. Ο μιλιταρισμός δηλαδή ο υπερτονισμός των στρατιωτικών αξιών ενισχυόταν συνεχώς επιταχύνοντας την πορεία προς τον πόλεμο. Η ενίσχυση της γερμανικής πολεμικής βιομηχανίας οδήγησαν και άλλες ευρωπαϊκές Δυνάμεις στην κλιμάκωση των στρατιωτικών εξοπλισμών. Όλο και περισσότεροι πίστευαν στην αξία του πολέμου για την επίλυση διεθνών διαφορών.

 29) Ποια ήταν τα αντίθετα στρατόπεδα κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο; 
Από την μια οι Κεντρικές Δυνάμεις ή Τριπλή Συμμαχία με Γερμανία, Αυστροουγγαρία, Ιταλία και από την άλλη η Τριπλή ή Εγκάρδια Συνεννόηση με Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία. Η δεύτερη έγινε γνωστή και ως Αντάντ (συνεννόηση στα γαλλικά) 30) Ποια πίστευε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ότι θα έπρεπε να ήταν η στάση της Ελλάδας στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και ποια ήταν η θέση του βασιλιά Κωνσταντίνου; Σε τι οδήγησε η μεταξύ τους διαφωνία; Ο πρωθυπουργός Βενιζέλος πίστευε ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να συμμαχήσει με την Αντάντ για να διαφυλάξει τα κέρδη της από τους Βαλκανικούς πολέμους και να διευρύνει περαιτέρω τα σύνορά της. Η θέση αυτή υποστηριζόταν από οπαδούς της Μεγάλης Ιδέας αλλά και Έλληνες της Διασποράς που ήθελαν να ενταχτούν σε μια μεγάλη και ισχυρή Ελλάδα. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος ήθελε την συμμαχία με τις Κεντρικές Δυνάμεις αλλά, επειδή σε αυτή τη συμμαχία είχαν ενταχθεί η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Βουλγαρία που ήταν αντίπαλοί μας, πρότεινε την «διαρκή ουδετερότητα» στάση που διευκόλυνε την Γερμανία. Την βασιλική άποψη υποστήριζαν και τμήματα του λαού που δεν επιθυμούσαν μετά τους Βαλκανικούς πολέμους να πολεμήσουν και πάλι. Η σύγκρουση Κωνσταντίνου- Βενιζέλου οδήγησε σε εθνικό διχασμό. Ο Βενιζέλος, αφού παραιτήθηκε από πρωθυπουργός, ίδρυσε το κίνημα της Εθνικής Άμυνας και αργότερα την Προσωρινή Κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης που ήλθαν σε εμφύλια σύγκρουση με το Κράτος των Αθηνών υπό τον Κωνσταντίνο. Το 1916 είχαμε στην ουσία δύο στρατόπεδα και δύο Κυβερνήσεις. Η Αντάντ με επίθεση στο κράτος των Αθηνών πέτυχε την έξωση του Κωνσταντίνου και έτσι η Ελλάδα μπήκε στο πόλεμο στο πλευρό των Συμμάχων. 

 31)Τι ξέρεις για την συνθήκη των Σεβρών; 
Με τη Συνθήκη των Σεβρών (1920) στην ουσία διαλυόταν η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα εδάφη της μοιράζονταν σε Βρετανούς και Γάλλους. Το Κουρδιστάν και η Αρμενία γίνονταν ανεξάρτητα κράτη ενώ στην Ελλάδα δόθηκαν τα νησιά Ίμβρος και Τένεδος και η Θράκη μέχρι τα πρόθυρα της Κωνσταντινούπολης και επίσης στην Ελλάδα παραχωρήθηκε η διοίκηση της Σμύρνης για 5 χρόνια. Η Ιταλία παραχώρησε στην Ελλάδα τα Δωδεκάνησα εκτός από την Ρόδο. Η Συνθήκη αυτή δεν έγινε δεκτή από τον Κεμάλ έναν τούρκο στρατιωτικό που πήρε πραξικοπηματικά την εξουσία, συγκρούστηκε με τον Σουλτάνο και πολέμησε τα ελληνικά στρατεύματα.

 32) Να παρουσιάσετε το περιεχόμενο του Συντάγματος του 1844 και του Συντάγματος του 1864 και να συγκρίνετε το περιεχόμενο των δύο Συνταγμάτων.
 Το Σύνταγμα του 1844 ψηφίστηκε κατά την περίοδο της Βασιλείας του Όθωνα όρισε ως πολίτευμα την συνταγματική μοναρχία. Το πολίτευμα ήταν η μοναρχία αλλά με παραχώρηση Συντάγματος. Κατά το Σύνταγμα αυτό την νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού ο βασιλιάς , η Γερουσία και η Βουλή. Την Γερουσία διόριζε ο βασιλιάς και τα μέλη της ήταν ισόβια. Τα μέλη της Βουλής εκλέγονταν από τον λαό. Την εκτελεστική εξουσία ασκούσε ο βασιλιάς με υπουργούς που ο ίδιος διόριζε και έπαυε χωρίς να ρωτάει την Βουλή. Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από τον βασιλιά. Υπήρχαν ορισμένα φιλελεύθερα στοιχεία όπως άρθρα για ατομικές ελευθερίες. Το Σύνταγμα του 1864 ψηφίστηκε μετά την έξωση του Όθωνα μόλις ήλθε ο Γεώργιος ο Α΄ και όρισε ως πολίτευμα την βασιλευόμενη δημοκρατία. Το πολίτευμα ορίζεται ως δημοκρατία με βασιλιά ως ανώτατο άρχοντα. Το πολίτευμα στηρίζονταν στην δημοκρατική αρχή δηλαδή όριζε τον λαό ως κυρίαρχο παράγοντα του πολιτεύματος. Την νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού ο βασιλιάς και η Βουλή. Η Γερουσία καταργήθηκε ως θεσμός αντιδημοκρατικός. Δικαίωμα ψήφου αναγνωριζόταν στους άνδρες που είχαν συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας τους. Την Εκτελεστική εξουσία ασκούσε το βασιλιάς με υπουργούς που διόριζε ο ίδιος. Η δικαστική εξουσία κηρύχθηκε ανεξάρτητη. Από τα δύο Συντάγματα το Σύνταγμα του 1844 Και το Σύνταγμα του 1864, το δεύτερο θεωρείται πιο φιλελεύθερος επειδή: Έχει περιορίσει περισσότερο την εξουσία του βασιλιά. Στηριζόταν στην δημοκρατική αρχή δηλαδή όριζε τον λαό ως κυρίαρχο παράγοντα του πολιτεύματος. Κατάργησε την Γερουσία που ήταν ένας θεσμός αντιδημοκρατικός αφού τα μέλη της διορίζονταν από τον βασιλιά και ήταν ισόβια. Η δικαστική εξουσία κηρύχτηκε ανεξάρτητη ενώ στο Σύνταγμα του 1844 ο βασιλιάς διόριζε και έπαυε τους δικαστές. . 

 33) Να συγκρίνετε το Σύνταγμα του 1844 με το «Πολιτικό Σύνταγμα» του 1827. 
Το «Πολιτικό Σύνταγμα» του 1827 που ψηφίστηκε κατά την σύγκλιση της Γ’ Εθνοσυνέλευσης θεωρήθηκε το πιο δημοκρατικό σύνταγμα της εποχής του. Η Εθνοσυνέλευση ψήφιζε σε μια εποχή που δεν είχε επιβληθεί στην Ελλάδα η μοναρχία του Όθωνα και αργότερα του Γεωργίου του Α’. Έτσι το «Πολιτικό Σύνταγμα» του 1827 1) διαπνεόταν από φιλελεύθερες ιδέες και 2) βασιζόταν στην αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Στο Σύνταγμα του 1844 δεν υπήρχε η διάκριση των εξουσιών και ο ρόλος του βασιλιά ήταν καθοριστικός και στις τρεις μορφές εξουσίας Εκτελεστικής, Νομοθετικής και Δικαστικής. Ο βασιλιάς όριζε κυβερνήσεις, συμμετείχε στην ψήφιση νόμων, όριζε ή έπαυε τους δικαστές. 

 34) Υποστηρίζεται ότι ο Χαρίλαος Τρικούπης συνέβαλε στην εδραίωση του Κοινοβουλευτισμού στην χώρα. Γιατί πιστεύετε ότι έγινε αυτό; 
Τα χρόνια της βασιλιάς του Γεωργίου ο κοινοβουλευτισμός λειτουργούσε με προβλήματα επειδή ο βασιλιάς όταν διαφωνούσε με μια κυβέρνηση δεν δίσταζε να την ανατρέψει. Ο Τρικούπης υποστήριξε την αρχή της δεδηλωμένης δηλαδή ότι ο βασιλιάς έπρεπε να διορίζει ως πρωθυπουργό μόνο αυτόν που είχε την «δεδηλωμένη» υποστήριξη της Βουλής, δηλαδή την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Περιορίστηκαν με αυτόν τον τρόπο οι εξουσίες του βασιλιά και ενισχύθηκαν οι εξουσίες του κοινοβουλίου. 

 35) Τι ήταν ο δικομματισμός και πώς κυριάρχησε στην δεκαετία 1885-1895; 
Η αρχή της δεδηλωμένης οδήγησε το μικρά κόμματα να ενσωματωθούν σε μεγαλύτερα κόμματα καθώς μόνα τους δεν μπορούσαν να κερδίσουν την έγκριση της πλειοψηφίας ώστε να έχουν την δεδηλωμένη και να ορίσουν πρωθυπουργούς. Έτσι στην δεκαετία 1885-1895 κυριάρχησαν δύο μεγάλα κόμματα του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη. Το σύστημα αυτό ονομάστηκε δικομματισμός. 36) Να αιτιολογήσετε γιατί ο Χαρίλαος Τρικούπης θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της νεότερης Ελλάδας με βάση το έργο του. Ο Χαρίλαος Τρικούπης συνέβαλε στην εδραίωση του Κοινοβουλευτισμού στην χώρα μας με υποστήριξη τηςαρχής της δεδηλωμένης που όριζε ότι ο βασιλιάς θα πρέπει να διορίζει ως πρωθυπουργό αυτόν που είχε την υποστήριξη της πλειοψηφίας των βουλευτών. Υποστήριξε την οικονομική ανάπτυξη μέσω της κατασκευής μεγάλων έργων υποδομής ( σιδηροδρομικό και οδικό δίκτυο, διάνοιξη της διώρυγας της Κορίνθου, αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας κ.α.) Ανασυγκρότησε τις ένοπλες δυνάμεις Εξυγίανε την δημόσια διοίκηση μέσω αντικειμενικών κριτηρίων πρόσληψης. Παρόλα αυτά η αδυναμία του να εξυπηρετήσει τις οικονομικές υποχρεώσεις της χώρας, λόγω των μεγάλων δανείων που πήρε, τον οδήγησε να κηρύξει την χώρα υπό πτώχευση το 1893 με αποτέλεσμα στις εκλογές του 1895 να μην εκλεχθεί ούτε βουλευτής και την εξουσία να αναλάβει ο πολιτικός του αντίπαλος Θεόδωρος Δηλιγιάννης. 

 36) Τι ξέρεις για την Συνθήκη της Λoζάνης ; 
Η συνθήκη της Λοζάνης υπογράφτηκε το 1923 μετά από πολύμηνες διαβουλεύσεις στην Ελβετία για να αντικατασταθεί η συνθήκη των Σεβρών (1920) και να διευθετηθούν τα ζητήματα εδαφικά και άλλα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας μετά την μικρασιατική καταστροφή. Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος και σύμφωνα με την συνθήκη της Λοζάνης που διέπει μέχρι και σήμερα τις σχέσεις Τουρκίας- Ελλάδας: Επισημοποιείται η τουρκική κυριαρχία σε Μικρά Ασία και Ανατολική Θράκη, δίνονται στην Τουρκία η Ίμβρος με την Τένεδο. Ορίζεται ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με κριτήριο το θρήσκευμα. Οι ορθόδοξοι χριστιανοί της Τουρκίας ανεξαρτήτως εθνικότητας θα μετέβαιναν στην Ελλάδα και αντίστοιχα οι μουσουλμάνοι της Ελλάδας θα πήγαιναν στην Τουρκία. Εξαιρούνταν το Πατριαρχείο, οι χριστιανοί της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και Τενέδου(125.000) και οι μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης (118.000) 

 38)Τι ξέρεις για την Συνθήκη του Λονδίνου του 1827, την Ναυμαχία του Ναυαρίνου που επακολούθησε και το πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας (1830); 
Η Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία για δικούς τους λόγους αποφασίζουν να επιβάλλουν την ειρήνευση Ελλάδας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και τη δημιουργία ελληνικού κράτους. Η Συνθήκη του Λονδίνου (1827) λοιπόν πρόβλεπε την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους. Η άρνηση του Σουλτάνου να αποδεχτεί τη συνθήκη προκάλεσε την επέμβαση των Δυνάμεων( Αγγλίας, Γαλλίας, Ρωσίας) στη Ναυμαχία του Ναυαρίνου (1827) που οδήγησε στην συντριβή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου. Η τουρκική ήττα στον ρωσοτουρκικό πόλεμο (1828-1829) οδήγησε τον Σουλτάνο να αποδεχτεί όλες τις μέχρι τότε αποφάσεις των Δυνάμεων σχετικά με το ελληνικό ζήτημα. Για να μην αποκομίσει η Ρωσία όλα τα διπλωματικά οφέλη από την διευθέτηση του ελληνικού ζητήματος οι Δυνάμεις πρότειναν και υπέγραψαν το 1830 το πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας που ήταν η πρώτη διεθνής, επίσημη, διπλωματική πράξη που αναγνώριζε την Ελλάδα ως κράτος κυρίαρχο και ανεξάρτητο. 

39) Τι ξέρεις για την βενιζελική πολιτική της περιόδου 1910-1912; 
 Το κίνημα στο Γουδί (1909) πρότεινε στον Βενιζέλο την πρωθυπουργία ο Βενιζέλος αρνήθηκε την κατάργηση της βασιλείας για να μην διχάσει τον λαό σε κρίσιμη περίοδο. Έπεισε να γίνουν εκλογές γα ανάδειξη αναθεωρητικής Βουλής (θα αναθεωρούσε μόνο άρθρα του Συντάγματος) και όχι συντακτικής Βουλής (μπορεί να αλλάξει την μορφή του πολιτεύματος και να καταργήσει την μοναρχία). Το κόμμα των Φιλελευθέρων κερδίζει τις εκλογές το 1910 και αναθεωρεί το Σύνταγμα το 1911 Προστατεύει τις ατομικές ελευθερίες Απαλλοτριώνει εκτάσεις και μοιράζει στους ακτήμονες Θεσπίζει την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων Απαγορεύει να εκλέγονται ως βουλευτές οι στρατιωτικοί και οι δημόσιοι υπάλληλοι Καθιερώνει την δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση αναδιοργανώνει το στράτευμα και αξιοποιεί όλους τους αξιωματικούς και επαναφέρει τον διάδοχο Κωνσταντίνο στην ηγεσία του στρατού απόφαση που προκάλεσε αντιδράσεις ανάμεσα στους βενιζελικούς. Βασικός του στόχος του ήταν να ενισχύσει το στράτευμα και ενώσει τους Έλληνες γιατί εκτιμούσε ότι σύντομα η Ελλάδα θα έπρεπε να μπει σε πόλεμο για να πετύχει τους εθνικούς της στόχους. Οι εκλογές του 1912 σε θρίαμβο του κόμματος των Φιλελευθέρων και οι πολίτες φάνηκε ότι τον εμπιστεύονταν για την επίλυση των εθνικών ζητημάτων. 

40) Τι ξέρεις για τον φιλελευθερισμό, τον Καπιταλισμό, τον Σοσιαλισμό, τον Κουμμουνισμό.
 Η βιομηχανική επανάσταση άλλαξε τον τρόπο οργάνωσης της οικονομίας και έφερε νέα οικονομικά συστήματα. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός ή καπιταλισμός ήταν το οικονομικό σύστημα που επέτρεπε στους επιχειρηματίες να κάνουν ότι εκείνοι κρίνουν αναγκαίο για να κερδίζουν. Η ανάγκη μεγάλων κεφαλαίων για την ίδρυση βιομηχανιών οδήγησε στην δημιουργία εταιριών που ο κάθε μέτοχος ανάλογα με το κεφάλαιο που έβαζε έπαιρνε τον αντίστοιχο αριθμό μετοχών και συμμετείχε στα κέρδη. Η αγορά αδυνατούσε να απορροφήσει την παραγωγή και κατά καιρούς το σύστημα αυτό προκαλούσε οικονομικές κρίσεις με αποτέλεσμα να αμφισβητηθεί ο απόλυτος οικονομικός φιλελευθερισμός και να συζητείται η κρατική παρέμβαση. Αυτό οδήγησε στις σοσιαλιστικές θεωρίες σύμφωνα με τις οποίες τόνιζαν την προτεραιότητα του κοινωνικού(social) για μια συμφέροντος έναντι του ατομικού. Οι πρώτοι σοσιαλιστές μίλησαν για μια εξιδανικευμένη μορφή κοινωνίας που θα έπρεπε να επικρατήσει γι αυτό οι απόψεις τους ονομάστηκανουτοπικός σοσιαλισμός. Ο κουμμουνισμός τον 20 αιώνα ζήτησε να περιέλθουν όλα τα μέσα παραγωγής στο κράτος και αρνήθηκε την ιδιωτική οικονομική δραστηριότητα και την ιδιωτική περιουσία. 

 41) Τι ήταν το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα κατά τον Μεσοπόλεμο, ποια η στάση των γηγενών Ελλήνων απέναντι στους πρόσφυγες από την Μικρά Ασία και ποια η συμβολή των προσφύγων στην νεοελληνική κοινωνία.
 Το προσφυγικό ζήτημα ήταν ένα από τα σπουδαιότερα θέματα που είχε να αντιμετωπίσει η ελληνική κοινωνία του Μεσοπολέμου. Το ζήτημα αυτό αφορούσε την στέγαση, την επαγγελματική αποκατάσταση και την ενσωμάτωση των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία. Η Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ) βοήθησε την Ελλάδα να συνάψει δάνειο και ιδρύθηκε η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων(ΕΑΠ). 750.000 πρόσφυγες οδηγήθηκαν στην Μακεδονία και τη Θράκη για να ενισχυθεί εκεί το ελληνικό στοιχείο. Στις πόλεις δημιουργήθηκαν από το κράτος προσφυγικοί συνοικισμοί. Παρά τα κρατικά μέτρα τα προβλήματα δεν έλλειπαν και η στάση των γηγενών ήταν αρνητική επειδή 1) οι πρόσφυγες πήραν γη που οι γηγενείς θεωρούσαν δική τους 2) πρόσφεραν την εργασία τους φτηνά πιέζοντας προς το κάτω τις αμοιβές 3) Ήταν βενιζελικοί σε αντίθεση με τος Έλληνες της παλιάς Ελλάδας που ήταν αντιβενιζελικοί 4) Ήταν παράδοξοι με πρωτάκουστα ονόματα, άγνωστα φαγητά, οι γυναίκες τους δούλευαν σε ξένες δουλειές. Έτσι η λέξη «πρόσφυγας» ήταν για χρόνια ένας απαξιωτικός χαρακτηρισμός. Σχετικά με την συμβολή των προσφύγων στην ελληνική κοινωνία ενίσχυσαν την ελληνικότητα της Μακεδονίας και Θράκης υποστήριξαν τον βενιζελισμό και αργότερα αρκετοί τον σοσιαλισμό και κουμμουνισμό διακρινόμενοι σε κοινωνικούς αγώνες. τόνωσαν την οικονομία με φτηνή προσφορά εργασίας, νέα επαγγέλματα και τέχνες από τις περιοχές τους, νέες καλλιεργητικές μεθόδους και ενίσχυσαν την βιομηχανία, βιοτεχνία και εμπόριο. Έφεραν στην Ελλάδα τον τρόπο ζωής τους, τις συνήθειές τους, τη μουσική τους (ρεμπέτικο τραγούδι), έδωσαν νέα πνοή στις Τέχνες και τα Γράμματα καθώς σημαντικοί λογοτέχνες ήταν μικρασιάτες.